Aklınızda "Personel başına maliyet hesaplaması nasıl yapılır? Çalışan başına ne kadar vergi ve prim ödeyeceğim? Çalışan maliyeti hesabında nelere dikkat etmeli? Asgari ücretin işverene maliyeti 2024 yılında ne oldu?" gibi sorular varsa, bu yazımızda personel maliyeti hesaplama ile ilgili işinize yarayacak tüm bilgileri adım adım inceleyebilirsiniz.

 Brüt maaş hesaplama

Personel maliyetinin ilk kalemi brüt maaş ücretidir. Bu nedenle incelememize brüt ücret hesaplama işlemi ile başlayalım. Netten brüte maaş hesaplama adımları şu şekildedir:

Brüt Maaş = Net Maaş + (SGK İşçi Primi + İşsizlik Primi) + Gelir Vergisi + Damga Vergisi

 İşçilik maliyeti hesaplama

İşçinin işverene olan maliyeti brüt maaşla sınırlı kalmamaktadır ve bu adım da aşağıdaki şekilde hesaplanır:

İşçinin İşverene Maliyeti = Brüt Maaş + SGK İşveren Payı

 Peki işçinin işverene maliyeti ne kadar?

Bu kalemleri tek tek hesaplama konusunda endişelenmeyin, bu hesaplamaları yapmanız için gerekli bilgilerin tamamını aşağıdaki başlıklarda sizin için anlatıyorum.

 Maaşlarda SGK ve işsizlik primi hesaplama

SGK ve işsizlik primleri için uygulanan oranlar aşağıdaki gibidir. Bu oranlar yine aşağıda belirttiğim taban ve tavan tutarları arasına uygulanır. Örneğin, tavan rakamı olan 75.060,00 TL geçilse de SGK primleri 75.060,00 TL üzerinden hesaplanır. Taban tutar olan 10.008,00 TL, brüt asgari maaş tutarıdır.

Primler	İşveren Payı (%)	İşçi Payı (%)	Toplam (%)
SGK Primi	20,5	14	34,5
İşsizlik Primi	2	1	3
Toplam	22,5	15	37,5

SGK taban ve tavan tutarlarına tekrar bakacak olursak:

SGK Taban ve Tavan	Aylık(TL)
Taban (Ocak 2023- Aralık 2023)	10.008,00 TL
Tavan (Ocak 2023- Aralık 2023)	75.060,00 TL

 Gelir vergisinin hesaplanması

Elemanlarınızın aldığı maaşlar gelir vergisine tabidir ve maaşlar üzerinden kesilen gelir vergisini işçi adına işletmenizin ödemesi gerekmektedir. Ödemeniz gereken vergi tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:

Vergilenecek Maaş Tutarı = Brüt Maaş – SGK İşçi Payı (SGK İşçi Primi + İşsizlik Primi) Vergi Tutarı = Vergilenecek Maaş Tutarı x Gelir Vergisi Oranı (%)

Gelir vergisi oranları (yüzdeleri) ise aşağıdaki bilgiler baz alınarak belirlenir.

 Vergilenecek Maaş Tutarı

2023 yılı ücret gelirleri için vergilenecek maaş tutarı ve gelir vergisi oranı aşağıdaki gibidir:70.000 TL'ye kadar olanlar: %15150.000 TL'nin 70.000 TL'si için 10.500 TL, fazlası: %20550.000 TL'nin 150.000 TL'si için 26.500 TL fazlası: %271.900.000 TL'nin 550.000 TL'si için 134.500 TL, fazlası: %351.900.000 TL'den fazlasının 1.900.000 TL'si için 607.000 TL, fazlası: %40

 2024 yılı ücret hesaplamasında yapılan önemli değişiklikler

Asgari ücretin aylık brüt tutarından İşçi SGK primleri düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.Asgari Geçim İndirimi (AGİ), 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerine uygulanmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.Ücret ödemelerine ilişkin ödemenin asgari ücrete isabet eden kısmı damga vergisinden istisna tutulmuştur

 Asgari ücretli çalışanın işverene maliyeti ne kadar?

Asgari ücreti maaş ve işveren maliyeti olarak hesaplayacak olursak:

 Asgari Ücret Üzerinden Maaş Hesaplaması (2024 Ocak)

Asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi matrahı ve damga vergisi tutarı, asgari ücretten yüksek olan maaş hesaplamalarını etkilediği için öncelikle asgari ücret hesaplamasını paylaşmak istiyorum.

Asgari ücretin işverene maliyeti 2024 yılında aylık brüt 20.002,50 TL , aylık net 17.002,12 TL, günlük brüt 666,75 TLolarak belirlendi. Asgari ücretle çalışan bir personelin maliyetini şu şekilde hesaplayabiliriz:

2024 Yılı Asgari Ücret HesaplamasıBrüt Ücret: 20.002,50 TLSGK Primi İşçi Payı (%14): 2.800,35 TLİşsizlik Sig. Fonu (%1): 200,03 TLKesintiler Toplamı: 3.000,38 TLToplam Net Ücret: 17.002,12Gelir Vergisi Matrahı: 1276,02 (Rakamı göstermek için yazılmıştır, GV sıfırdır)Damga Vergisi: 75,96 (Rakamı göstermek için yazılmıştır, DV sıfırdır)

 İşverene Toplam Maliyeti (2024 Ocak)

Brüt Ücret: 20.002,50 TLSGK Primi İşveren Payı (%15,5): 3.100,39 TLİşsizlik Sig. Fonu: 400,05 TLToplam Maliyet: 23.502,94

 Örnek personel maliyeti hesaplama

Eğer bir çalışanınıza net 20.000 TL maaş vermek isterseniz, 2023 yılı Ocak ayı için hesaplamanız aşağıdaki şekilde olacaktır. Net değer üzerinden yaptığınız anlaşmalarda kümülatif gelir vergisi dilimi aylar geçtikçe artacağı için brüt maaş tutarı ve dolayısı ile toplam işveren maliyeti artacaktır.

2023 Ocak ayında 31.953,41 TL olarak başladığınız toplam maliyetiniz, 2023 Aralık ayında 36.420,98 TLye, yıllık toplam maliyetiniz de 416.065,78 TL ye kadar çıkacaktır.

Aşağıdaki örnekte gelir vergisi hesaplanırken, brüt tutardan işçi ile ilgili SGK tutarları düşülür ve kalan tutar ilgili vergi dilimi ile çarpılır, bulunan tutardan asgari ücretin gelir vergisi kadar tutar düşülür. Damga vergisinden de asgari ücretin damga vergisi kadar tutar düşülür.

 Örnek maaş hesaplaması (Net: 20.000 TL - 2023 Ocak)

Brüt Ücret: 26.084,43 TLSGK Primi İşçi Payı (%14): 3.651,82 TLİşsizlik Sig. Fonu (%1): 260.84 TLGelir Vergisi (%15): 2.049,74 TLDamga Vergisi (%0,759): 122,02 TLKesintiler Toplamı: 7.436,4 TLNet Ücret: 20.000,00 TL

 Toplam İşveren Maliyeti

Brüt Ücret: 26.084,43SGK Primi İşveren Payı (%20,5): 5.347,31 TLİşsizlik Sig. Fonu (%2): 521,69 TLToplam Maliyet: 31.953,41 TL

 %5 puanlık SGK indirimi

Belli şartları yerine getirmeniz durumunda faydalanabileceğiniz ve işveren hissesine uygulanan 5 puanlık indirimden bahsetmek istiyorum.

Bu indirimden faydalanmak için işverenlerin; 1. Çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermeleri, 2. Sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı yasal süresinde ödemeleri, 3. Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması gerekmektedir.

%5 indirimi yukarıdaki örneğe uygularsak, SGK işveren payı (%20,5) yerine (%15,5) üzerinden Ocak ayında 652,11 TL indirim ile 5.347,31 TL yerine 4.043,09 TL olarak hesaplanacak ve bu çalışandan yıllık tasarrufunuz 16.982,27 TL olacaktır.

Yukarıdaki 20.000 TL net maaş örneğini %5 SGK işveren avantajı ile hesaplanmasını aşağıda görebilirsiniz:

 Maaş Hesaplaması (Net: 20.000 TL - 2023 Ocak)

Brüt Ücret: 26.084,43 TLSGK Primi İşçi Payı (%14): 3.651,82 TLİşsizlik Sig. Fonu (%1): 260.84 TLGelir Vergisi (%15): 2.049,74 TLDamga Vergisi (%0,759): 122,02 TLKesintiler Toplamı: 7.436,4 TLNet Ücret: 20.000,00 TL

 Toplam İşveren Maliyeti (2023 Ocak)

Brüt Ücret: 26.084,43SGK Primi İşveren Payı (%15,5): 4.043,09 TLİşsizlik Sig. Fonu (%2): 521,69 TLToplam Maliyet: 30.649,19 TL